“Chàng với thiếp đêm khuya trằn trọc,
Ðốt đèn lên đánh cuộc cờ người.
Hẹn rằng đấu trí mà chơi,
Cấm ngoại thuỷ không ai được biết.
Nào tướng sĩ dàn ra cho hết,
Ðể đôi ta quyết liệt một phen.
Quân thiếp trắng, quân chàng đen,
Hai quân ấy chơi nhau đà đã lửa.
Thoạt mới vào chàng liền nhảy ngựa,
Thiếp vội vàng vén phứa tịnh lên.
Hai xe hà, chàng gác hai bên,
Thiếp thấy bí, thiếp liền ghểnh sĩ.
Chàng lừa thiếp đương khi bất ý,
Ðem tốt đầu dú dí vô cung,
Thiếp đang mắc nước xe lồng,
Nước pháo đã nổ đùng ra chiếu.
Chàng bảo chịu, thiếp rằng chẳng chịu,
Thua thì thua quyết níu lấy con.
Khi vui nước nước non non,
Khi buồn lại giở bàn son quân ngà.”
Tác giả: Hồ Xuân Hương
“Nhàn toạ vô liêu học dịch kỳ,
Thiên binh vạn mã cộng khu trì;
Tấn công thoái thủ ưng thần tốc,
Cao tài tật túc tiên đắc chi.
Nhãn quang ưng đại tâm ưng tế,
Kiên quyết thời thời yếu tấn công.
Thác lộ song xa dã một dụng,
Phùng thời nhất tốt khả thành công?
Song phương thế lực bản bình quân,
Thắng lợi chung tu thuộc nhất nhân;
Công thủ vận trù vô lậu trước,
Tài xưng anh dũng đại tướng quân.”
Tác giả – Hồ Chí Minh
Tạm dịch:
“Nhàn rỗi đem cờ học đánh chơi,
Thiên binh vạn mã đuổi nhau hoài;
Tấn công, thoái thủ nên thần tốc,
Chân lẹ, tài cao ắt thắng người.
Phải nhìn cho rộng suy cho kỹ,
Kiên quyết, không ngừng thế tấn công;
Lạc nước, hai xe đành bỏ phí,
Gặp thời, một tốt cũng thành công.
Vốn trước hai bên ngang thế lực,
Mà sau thắng lợi một bên giành;
Tấn công, phòng thủ không sơ hở,
Đại tướng anh hùng mới xứng danh.”
“Lạc nước hai xe đành bỏ phí
Được thời một tốt cũng thành công”
LẠC vào cờ thế giữa đêm đông
NƯỚC khó giằng co trận pháo lồng
HAI cánh tay em kiềm giữ tượng
XE bình trấn ải mấy triền sông
ĐÀNH tâm vểnh sỹ bày mưu hiểm
BỎ mã tranh tiên thỏa mộng hồng
PHÍ nửa canh giờ lòi mặt tướng
“Cờ tàn mặt tướng khá mong manh
Thu quân phòng thủ giữ cho lành
Tấn công tới tấp đà thế thắng
Phòng thủ vội vàng giữ thanh danh
Địch công pháo điệp hăm hở chiếu
Ta bền sĩ tượng nào dám banh
Cờ tàn vẫn vậy anh luôn chiếu
Mặc kệ…tướng em..cố giữ thành”
Tác giả: Không rõ
“Ban đầu chàng đã chiếm thế công
Cứ ép thiếp hoài, tức cành hông.
Pháo mã vừa ra liền vặt trụi
Tốt đầu một bước đã chìm sông.
Song xe nhất sĩ làm sao cản
Rút tượng pháo ***g cũng chẳng xong.
Ở chốn sa trường chàng bách thắng
Tình trường biết có vậy hay không!”
“Mấy điều cần nhớ cho sâu
Nước cờ cao thấp khởi đầu thấy ngay
Ra quân phải thoáng mới hay
Đừng nên xối xả thẳng tay tiến bừa
Nước đi chớ phí, chớ thừa
Trước sau một nước thắng, thua là thường
Dù cho lực lượng tương đương
Nếu không tính kỹ dễ thường bó tay.
Đánh cờ đâu chuyện rủi may
Trí cao lực thấp, dở hay biết liền
Cho nên thủ pháp đầu tiên
Chiến thuật hợp lý xuống lên vững vàng
Nhìn tinh từng nước đối phương
Bao nhiêu cạm bẫy phải lường hiểm nguy.
Biết ta biết địch mà suy
Tấn công đâu có chỉ vì ăn quân
Đừng cho dụng thế hợp quần
Đồng biên tam tử là gần như thua
Pháo đầu cần phải ngăn ngừa
Gặp tay kỳ cựu dễ đưa vào tròng
Pháo nách mắc phải long đong
Rút lên rút xuống như còng khóa tay
Pháo trống cũng dễ lung lay
Tướng không xuất ngoại thua ngay tức thì
Pháo lăn mắc phải khốn nguy
Ngang tầm bộc phá thành trì tan hoang.
Cờ tàn mà thật đàng hoàng,
Một Mã thả sức hiên ngang tung hoành
Thế trận Mã Tốt đã dành
Biết dùng binh pháp ắt thành như mong
Khuyết Sĩ liệu trước đề phòng
Song Xa tối kỵ đừng hòng Tướng an
Tốt biên quý lúc có tàn
Qua hà đáng giá nghìn vàng đó sao.
Cờ tàn mới rõ thấp cao
Biết hòa biết thắng nhìn vào thấy ngay
Thấp cờ sao biết điều này
Chỉ là giải trí giải khuây đỡ buồn.
Nếu cầu tiến bộ luôn luôn
Phải mua tạp chí phải ôn, phải nghiền.
Thấp cao cũng vẫn Cờ Tiên.
Thể thao Trí tuệ luyện rèn thêm vui!”
“Thích gì? Ta thích cờ thôi
Gió mây biến hóa ai ôi lạ lùng
Còn thua rồng rắn khi cùng
Mà xem lúc thắng hổ hùng dương oai
Ngựa xe rong ruổi đường dài
Sang sông một tốt hãm ngoài trùng vi
Bắc nam hình thế riêng chia
Tới lui động tĩnh tính suy đủ đường
Xuân đêm khua tỉnh giấc vàng
Quân cờ đập mạnh hương đàn thoảng bay
Vườn riêng xum họp bạn bầy
Chây Hoàng lầu Trúc rượu say nửa vời
Ngày dài lưu khách ngồi chơi
Am cao đảm tiếng quân rơi trước bàn
Tiểu đồng lấp ló bên lan
Cô hầu quanh viện quét tàn lá rơi
Giang sơn vật lộn tay đôi
Công danh quên bẵng chuyện đời hơn thua
Ngày vui thời khắc êm đưa
Trăng tà hương lạnh trúc ngơ ngẩn cành
Thần tiên nhàn nhã vườn quỳnh
Trường an công tử thích tình vui say
Trong khi vui nước có hay
Thêm đàn thêm rượu, thêm đầy vách thơ”
“Cuối năm hoa đào nở
Chẳng thấy ông đồ xưa
Toàn thầy đồ trẻ lắm
Ngoáy bút mấy vần thơ
Cuối năm hoa đào nở
Chỉ có bàn cờ xơ
Mấy Tốt già ngồi đó
Bụng đói mặt ngẩn ngơ
Thế Tướng ở đâu thế ?
Chắc lại nằm trong cung
Chuyện đời Tướng với Tốt
Lẽ nào lại ở chung
Nhà Tướng cao ngất ngưởng
Sát mặt đường cái qua
Tốt tuy không được thế
Nhưng bốn phương là nhà
Gió đông cười khúc khích
Mặt Tốt cứ buồn so
Tấm thân kia gầy gộc
Bến đời ai khóc cho.
Gió đông buồn hây hẩy
Dáng Tướng cứ phây phây
Ngựa Xe, ôi lườm lượm
Sĩ Tượng thì ngất ngây.
Ngoài trời mưa gió lạnh
Tốt một mình co ro
Trong cung đệm êm ấm
Nên Tướng ngủ khò khò
Đời cứ trôi như thế
Vương quyền tất hả hê
Phận dân đen u uất
Chắc chỉ còn tái tê
Những khi nào nhọc sức
Là có Tốt vượt sông
Sao mà khi Tết đến
Chẳng thấy người đoái công !
Thôi đành trong gió mới
Ngẫm đời cố ung dung
Chỉ cầu mong có lúc
Cho Tốt ngồi vào cung”
“Trên bàn cờ gỗ trận bầy xong,
Sĩ tượng quây tròn giữ “cửu cung”;
Cặp ngựa bay nghiêng, quen ngả tiến,
Đôi xe lặng tiếng, thẳng đường dong
Âm lăng, Sở Bá nguy khôn đọ,
Xích Bích, Chu lang thế rõ hùng;
Tan trận, sông dài xe, pháo hết,
Trơ bầy Tốt hỉn múa lông nhông!”
“Lâu ngày bạn cũ ghé thăm.
Rượu trà đàm đạo, thơ văn luận bàn.
Cờ, quân bày trí sẵn sàng.
Mỗi bên mỗi nước, mở mang tầm nhìn.
Thoạt đầu quân đỏ khởi binh,
Quân xanh phi tượng thành hình pháo giăng.
Xuất quân thế trận cân bằng
Rượu vào, càng đánh càng căng thế cờ.
Sau dăm ba nước đợi chờ
Đỏ, xe pháo mã bất ngờ tấn công.
Quân xanh chẳng chút nao lòng,
Ngựa phi, pháo nổ, lở long đất trời!
Giao tranh quyết liệt một hồi,
Tương quan lực lượng cũng vơi kém dần.
Bại thành, được mất chưa phân.
Như bài thơ lỡ một vần chưa gieo.
Tiếng cười rồi cũng vang reo.
Cuộc chơi ngã ngũ, bao nhiêu nỗi niềm.
Bạn về cũng hiểu ta thêm,
Bài thơ từ đó có tên “Bạn Cờ”.”
“Tửu phùng tri kỷ rượu hòa thơ
Chiêu đãi hiền nhân rủ đánh cờ
Hắc bạch song phương giành trọng địa
Tung hoành tam đẳng chiếm tiên cơ
Ngũ quân tiền lộ cùng giong trống
Sĩ tượng hậu đài lệnh mở cờ
Trận pháp liên hoàn chiêng rộn rã
Chẳng hay chủ soái sẵn sàng chưa ???”
Tác giả: Hàn Sĩ Nguyên
Nguồn: //zigavn.com/giai-tri/tho-ve-co-tuong
Với thông tin từ bài viết Tổng hợp những bài thơ về cờ tướng. Dotamquocchess.vnsưu tầm vài chia sẻ mong các bạn luôn có kiến thức hữu ích.